دنیایی با دمای ۲۴۰۰ درجه سانتی گراد و بارش آهن

نیوزتل: بنظر می رسد ستاره شناسان موفق به کشف یک سیاره فراخورشیدی شده اند که دمای سطح آن تا ۲۴۰۰ درجه سانتی گراد می رسد و بارانی از آهن در آن می بارد.
به گزارش نیوزتل به نقل از ایسنا و به نقل از نیو اطلس، هر از گاهی ستاره شناسان سیاره ای را پیدا می کنند که واقعاً ما را خوشحال می کند که در زمین تکامل یافته ایم، چونکه برمبنای یک مطالعه تازه انتشار یافته، اخترشناسان ممکنست دنیای بیگانه ای را که در آن باران آهن می بارد، کشف کرده باشند.
این سیاره فراخورشیدی بزرگ هزاران برابر بیشتر از زمین در معرض تابش اشعه هایی است که زمین از خورشید دریافت می کند و این تابش ها سطح آنرا به اندازه کافی برای تبخیر فلزات داغ می کند که سپس بعنوان باران آهن بر سطح این سیاره ببارند.
این جهان بیگانه در دوردست، “WASP-۷۶b” نام دارد. این گوی آتشین میزبان شرایط جوی شدیدی است که فلزات را در سطح آن تبخیر می کند و سپس باردیگر به شکل باران بر سطح آن می بارد.
این سیاره در سپتامبر ۲۰۱۸ توسط ابزاری موسوم به “اسپرسو”(ESPRESSO) که بر روی تلسکوپ بسیار بزرگ رصدخانه جنوبی اروپا(VLT) سوار شده است، مشاهده شده بود.
“اسپرسو” یک طیف نویس قدرتمند است که قادر به شکستن نور گرفته شده از اجرام کیهانی دوردست است. دانشمندان می توانند از داده های آن بهره برده و آنها را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند تا بعضی از خاصیت های اصلی دنیاهای دوردست را دریابند.
“اسپرسو” برای شکار سیاره های شبیه به زمین که به دور ستاره هایی با مشخصات مشابه خورشید منظومه شمسی ما می گردند، ساخته شده است. با این وجود، اخترشناسان دریافتند که این ابزار دارای انعطاف بیشتر و توانایی انجام طیف وسیعی از کارها همچون بررسی جو سیاره های فراخورشیدی مانند “WASP-۷۶b” است.
شاید کلمه “بحرانی” هم کلمه مناسبی برای توصیف اتمسفر “WAP-۷۶b” نباشد. این سیاره طوری در مدار ستاره خود قفل شده است که هر چرخش به دور خودرا حدودا به همان اندازه که طول می کشد یک دفعه به دور ستاره خود بچرخد، انجام می دهد. بدین سبب همواره یک سمت این سیاره رو به ستاره میزبان خود است و این سمت از این سیاره بطور مستمر در معرض تابش نور و اشعه از ستاره خود است، در صورتیکه طرف دیگر در تاریکی مطلق به سر می برد.
تخمین زده می شود دمای آن سمت از “WASP-۷۶b” که همواره روز است، بیش از ۲۴۰۰ درجه سانتی گراد باشد که یعنی به اندازه کافی گرم است که موجب شود حتی فلزات نیز تبخیر شوند.
در صورتیکه سمت تاریک این سیاره در دمای نسبتاً قابل کنترل ۱۵۰۰ درجه سانتی گراد قرار دارد، این اختلاف شدید دمایی می تواند بادی قدرتمند ایجاد کند که قادر به انتقال عناصر جوی از سمت روز به سمت شب و برعکس باشد. بدین سبب برخی شب ها در سمت شب این سیاره، آهن می بارد.
این امر حاکی از آنست که بخار آهن از هوای گرم روز این سیاره توسط وزش باد شدید جوی به سمت شب منتقل می شود. در این محیط که خنک تر از سمت روز است، بخار آهن متراکم می شود و به شکل باران بر سطح این سیاره فرو می ریزد.
بگفته نویسندگان این مقاله، این نخستین بار است که شیمی متمایزی بین روز و شب یک سیاره غول پیکر و فوق العاده داغ گازی کشف شده است.
این مقاله در مجله Nature انتشار یافته است.

منبع: