گزارش نیوزتل؛ از ورود هوش مصنوعی به کتب درسی تا راه یافتن واقعیت مجازی به مدارس

نیوزتل: مولفان کتاب های درسی در میزگردی به چیستی هوش مصنوعی و ضروت توجه به آن پرداختند.
به گزارش نیوزتل به نقل از مهر؛ مسؤلان نظام آموزشی کشور اخیرا اهمیت ویژه ای به مقوله هوش مصنوعی داده اند و در تلاش هستند تا در کتاب های درسی و نرم افزارهای آموزشی به این مورد بیشتر بپردازند و حتی از هوش مصنوعی برای آموزش نوین دانش آموزان استفاده نمایند. بر همین مبنا مؤلفان کتاب های درسی و اساتید دانشگاه مانند دکتر صفوی و باقری در میزگردی به چیستی هوش مصنوعی و لزوم توجه به آن پرداختند. صفوی در نشستی که با مبحث هوش مصنوعی در پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش برگزار شده بود؛ اظهار داشت: امروزه هوش مصنوعی کاربردهای زیادی در زندگی ما پیدا کرده است؛ به صورتی که دیگر نمی توان به هوش مصنوعی بی توجه بود. صفوی اضافه کرد: امروز در زمینه هوش مصنوعی لنزهای ساخته شده است که می تواند تمام وقایع و اطلاعات اطراف را ثبت و ضبط کند، یا لنزها برای نابینایان می تواند مثل چشم عمل کند و محیط اطراف را به آنان نشان دهد. تجهیزاتی اختراع شده است که از حافظه انسان ضبط کند و اطلاعات لازم را از حافظه انسان کسب کند یا اطلاعات غلط در حافظه انسان قرار دهد. این ها فضاهایی است که در زمینه هوش مصنوعی اتفاق افتاده است. در بعضی از فیلمهای سینمایی به توانمندی های هوش مصنوعی اشاره شده است. امروز ما در حقیقت به بعضی از این جلوه های هوش مصنوعی دست یافتیم و سایر گستره های هوش مصنوعی هم قابل دسترس است و جهان بزودی به توانمندی های بسیاری در زمینه هوش مصنوعی خواهد رسید. در چنین شرایطی ما باید ببینیم که هوش مصنوعی چه فرصت هایی برای ما بوجود می آورد. هوش مصنوعی یک دسته از علوم تکنولوژیک است در ادامه این میزگرد خسرو باقری از اساتید دانشگاه به جنبه فلسفی و نظری هوش مصنوعی پرداخت و اظهار داشت: معمولا علوم تکنولوژیک را به سه دسته هوش مصنوعی، علم تحلیل یادگیری و داده ها و دیگری علم حقیقت مجازی دسته بندی می کنند که بیشتر برای ارتقای دانش غیر اخباری، یعنی دانش مهارتی، عملی و محیطی به کار می آید. ازاین رو هوش مصنوعی به صورت خاص یک حیطه محدودتری از علوم تکنولوژیک است. باقری اضافه کرد: اصطلاح هوش مصنوعی از سال ۱۹۵۶ توسط جان مک کارتی به کار برده شده است. تعریف هوش مصنوعی کار بسیار سختی است. افرادی که تلاش کردند هوش مصنوعی را تعریف کنند دشواری این تعریف را متوجه شدند. به جهت اینکه ابعاد مختلفی در مبحث هوش مصنوعی وجود دارد. اما به شکل خیلی خلاصه اگر بخواهیم هوش مصنوعی را تعریف کنیم؛ هوش مصنوعی به شکلی جایگزین هوش انسان است. هر کار که هوش ما انجام می داد توسط ماشین صورت خواهد گرفت و انتظار ما اینست که این جایگزینی ها بیشتر شود و کاربرد هوش مصنوعی افزایش یابد. این استاد فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی دانشگاه تهران اظهار داشت: پس ما دو مفهوم از هوش مصنوعی داریم. یکی همین مفهومی است که به کار می بریم. ماشینی برای پیشبینی وضع هوا؛ وضع جاده ها و غیره که البته این ماشین ها فقط در محدوده خود توانایی و هوش دارند یعنی آن برنامه ای که هوا را پیشبینی می کنند نمی تواند سرطان را هم در بدن یک انسان پیش بینی نماید اینها از یکدیگر جدا هستند و محدوده های خاص خویش را دارند. اما مفهوم گسترده تری که هوش مصنوعی دارند که با AGI به صورت اختصاری نشان داده می شود خصوصیت های یک ماشین و برنامه هوش مصنوعی است که ما انتظار داریم در آینده شاهد آن باشیم در واقع هوش مصنوعی آینده مانند هوش انسان است. وی با اشاره به اینکه هوش مصنوعی آینده در چند زمینه توانمند است و مانند هوش انسان چند وجهی است؛ اظهار داشت: از سویی میتوان اظهار داشت که هوش مصنوعی یک دانش فلسفی است یعنی از جنس فلسفه است چونکه مسائلی مانند چیستی ذهن را به بحث می کشاند. همین که ذهن انسان چیست؟ چه خصوصیت هایی دارد یک پرسش فلسفی است. این بخشی از ذهن انسان را تشکیل می دهد و هوش مصنوعی هم بشدت به چیستی ذهن توجه دارد. همین که می خواهد هوش انسان را در بیرون از بدن انسان شکل دهد حاکی از اینست که هوش آدمی را درک کرده است.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: هوش مصنوعی همینطور به این مورد هم می پردازد که آینده انسان چه خواهد بود. مفهوم سیر تاریخ بشر مفهومی مورد توجه در هوش مصنوعی است مفهومی است که انتظار می رود در آینده هوش مصنوعی از انسان ها جدا شود. نگاه اغراق آمیز به این مساله اینست که برخی افراد تصور می کنند در روزگاری نه چندان دور انسان ها به صورت کلی از چرخه طبیعت حذف می شوند و ماشین ها جایگزین انسان ها خواهند شد. باقری ضمن اشاره به این که حتی طرح همین سوال که آینده انسان هم چه خواهد بود نوعی پرسش فلسفی است؛ اظهار داشت: در مبحث هوش مصنوعی مطرح می شود که هوش مصنوعی را نوعی علم هم حساب می کنند که به شکلی علم تجربی است چونکه علم هوش مصنوعی علمی تجربه شناختی است. این پرسش که ذهن اطلاعات در ذهن ما چیست و چگونه پردازش می شود که بشدت مورد علاقه افراد است. برخی دیگر هوش مصنوعی را نوعی علم مهندسی شده می دانند و آنرا بیشتر تکنیک می دانند. همانطور که یک مهندس یک برنامه را طراحی می کند سخت افزار و نرم افزارش را جدا کرده و آنرا اجرایی می کند هوش مصنوعی هم تکنیکی خواهد بود. برخی هم هوش مصنوعی را نقطه ای در مرز فلسفه و علم می دانند که هم از فلسفه برخوردار می باشد و هم و هم به شکلی علم است. نمی توانیم هنوز با دقت بگوییم گستره هوش مصنوعی تا کجا خواهد بود این استاد دانشگاه اظهار داشت: نمی توانیم هنوز به دقت و با جزئیات بگوییم که هوش مصنوعی چیست و گستره آن تا کجا خواهد بود. ماهیت دقیق هوش مصنوعی چیزی میان فلسفه، علم و تکنیک است و به نظر می آید هوش مصنوعی جایی میان این سه حوزه خواهد داشت. باقری تصریح کرد: برخی ها برای اینکه از پاسخ به چیستی هوش مصنوعی طفره بروند هوش مصنوعی را مجموعه ای از کارهایی می دانند که دست اندرکاران انجام می دهند و آنرا دست ساز تولید دیگران می دانند که هر چه آنها بخواهند هوش مصنوعی همان خواهد شد. اگر بخواهیم ابعاد هوش مصنوعی را مشخص نماییم باید به همین مبحث اشاره نماییم که هوش مصنوعی یک جریان با ابعاد مختلف است. یک بعد فلسفی دارد که تأثیرات آن هم بر تعلیم و تربیت تأثیرات خاص خویش را خواهد داشت. هوش مصنوعی بر فلسفه تعلیم و تربیت اثرگذار خواهد بود ما در تعلیم و تربیت، به فلسفه تعلیم و تربیت می پردازیم و این مورد با بعد فلسفه هوش مصنوعی ارتباط خواهد داشت.
انسان ماشین در ادبیات اینروزها بسیار به کار می آید. انسان دیگر به تنهایی نمی تواند طبیعت را آنگونه که نیاز دارد تسخیر کند استاد کامپیوتر دانشگاه شهید بهشتی اظهار داشت: برای مثال ما سه بعد فلسفی در تعلیم و تربیت داریم؛ یک بعد انسان شناختی است این که انسان تربیت یافته یا به دنبال آموزش و تربیت چگونه انسانی است. در حالیکه در عصر مدرن انسان یک سوژه در نظر گرفته می شود و می تواند بر روی جهان اثرگذار باشد. این مورد که انسان سوار بر خصوصیت های طبیعت، طبیعت را تسخیر می کنند. این دیدگاه یک دیدگاه مدرن به انسان است اما هم اکنون رابطه ماشین و انسان پیچیده شده است. انسان یک موجود هیبریدی و یک موجود ترکیبی است. انسان ماشین در ادبیات اینروزها بسیار به کار می آید. انسان دیگر به تنهایی نمی تواند طبیعت را آنگونه که نیاز دارد تسخیر کند. اگر مقرر است انسان اقداماتی را به خوبی انجام دهد نیمی از اقداماتش به کمک ماشین باشد. بعضی از کارها را ماشین بهتر از انسان انجام می دهد. باقری حاضر نشان کرد: در نتیجه سوالاتی همچون ما کیستیم و من کیستم به صورت پیشین قابل طرح نیست و باید قوه خرد و دانش ما به این مورد فکر کند که ما چگونه جهان را تسخیر می نماییم. ما که هستیم و چگونه این تسخیر را صورت می دهیم. وقتی در بعضی از خدمات و موضوعات ماشین بهتر از انسان عمل می کند پس بگونه ای ماشین رقیب انسان است علیرغم اینکه ماشین را انسان ساخته است. به همین خاطر انسان را ما نباید در انزوا تعریف نماییم بلکه انسان چنان با ماشین در هم تنیده شده است که باید به تعریف انسان ماشین بپردازیم این مورد یک مساله اساسی در فلسفه تعلیم و تربیت امروزی است این مورد که هویت آدمی چیست

منبع: