به گزارش نیوزتل، استاد دانشگاه تربیت مدرس با تکیه بر این که امروز نیاز داریم باردیگر با تمرکز بر ایران دور هم جمع شویم، اظهار داشت: امروز از نظر مذهبی سه دسته داریم که همه آنها باید حول یک راه چهارم جمع شوند و آن راه چهارم، همگرایی حول کلان چالش های ایران است.
به گزارش نیوزتل به نقل از ایسنا، سید سپهر نوری امروز در افتتاحیه نوزدهمین کنفرانس ملی و پانزدهمین کنفرانس بین المللی مدیریت فناوری و نوآوری با اشاره به اینکه فروپاشی سیاسی، عقب ماندگی، بحران های سیاسی و اقتصادی؛ با یک اتفاق و یک نوآوری ما را گرفتار دوربرگردان کرد و بسمت شکوفایی، قدرت، ثبات، تمدن سازی و اقتصاد جدید رفتیم، اظهار داشت: شاید این دفعه هم که همه ما احساس خوبی نداریم که دور زدن و برگشتن به کمک نوآوری برای ما شدنی باشد، ولی من مثال هایی خواهم زد.
وی قنات ها را نخستین نوآوری ایرانیها دانست و اضافه کرد: تکنولوژی قنات به ظاهر امروز کم اهمیت به نظر می رسد، اما تمام منطقه شرق و مرکز کشور ما اگر صاحب جمعیتی هست، به خاطر قنات است. قنات امکان مسکونی شدن مناطق مختلف کشور را فراهم نمود و خیلی هم تکنولوژی پیچیده ای دارد؛ چرا قنات دارای زیر زمینی با تعداد زیادی چاه است که باید بشکل بطورکامل مستقیم حرکت نماید. امروز وقتی می خواهند تونل مانش را بزنند، فردی که از انگلیس حرکت می کند با فردی که از فرانسه حرکت می کند با کمک تکنولوژی های ماهواره ای همدیگر را پیدا می کنند و از یک جا درمی آیند. آن موقع چگونه این کار را می کردند؟
قاضی نوری با اشاره به اینکه حداقل ۱۰ تکنولوژی پیشرفته در قنات بوده است، خاطرنشان کرد: ما سابقه سه هزار ساله داریم. در دهه ۱۳۲۰ آماری که فرانسوی ها دادند، نشان می داد ۳۵ هزار کیلومتر قنات داشتیم. همان موقع آمار جاده های رسمی کشور ما ۲۷ هزار کیلومتر بود. یعنی راه های زیرزمینی که برای رسیدن به آب کشیده بودیم، از طریق های روزمینی مان بیشتر بود. تکنولوژی قنات سرنوشت کشور ما را تغییر داد و از آنجا توسعه پیدا کرد به کشورهای اطراف، آسیای میانه و عراق. قنات چیزی نیست، جز مجموعه ای چاه که با دست های پدران ما کشیده شده و به هم وصل شده و آب های زیرزمینی را متعادل، منتقل می کند.
این استاد دانشگاه تربیت مدرس اظهار داشت: متاسفانه ما در سالیان اخیر با بهره برداری از آب های زیرزمینی با موتورهای چاه و انرژی تقریبا رایگان، این میراث را تخریب کردیم. اقتصاد ما ضعیف بوده، اما تخلیه آب به خاطر چه اتفاق افتاد؟ چرا کشورهای دیگر که اقتصاد کشاورزی دارند، آبشان تخلیه نشده؟ چرا افغانستان آبش تخلیه نشده؟ چون انرژی مجانی موجب شد آن چیزی که به اسم برق کشاورزی دادیم، صرف استخراج آب از هر عمقی شد و نتیجه این شد که امروز خیلی از مناطق کشور بسمت غیرمسکونی شدن پیش می رود.
نوآوری که امپراطوری رم را متوقف کرد
قاضی نوری اضافه کرد: از ۳۰۰۰ سال قبل می آییم به حدود ۱۸۰۰ سال قبل. روم در اوج قدرت، امپراطوری ای که در سه قاره آفریقا، آسیا و اروپا گسترده بود. امپراطور روم، گالیانوس، تصمیم می گیرد بمناسبت هزارمین سالگرد تأسیس شهر روم، به ایران بیاید و پادشاه ایران را بگیرد و در قفس در همان کل ائوم که امروز در شهر رم است به رومیان نشان بدهد. طبق معمول تاریخ ما، دشمن از مسیر سوریه و عراق وارد می شود.
وی افزود: آن چه نوآوری ما را نجات می دهد و لژیون رومی را که تمام دنیای متمدن آن روز را فتح کرده بود، شکست می دهد و تار و مار می کند، فناوری نظامی ارابه های جنگی ایران بود. شاپور دوبار امپراطوران روم را شکست می دهد. گالیانوس کشته می شود و ۲۰ سال بعد والی که برای انتقام آمده بود به ایران اسیر می شود. همان مجسمه معروف که اینروزها نسخه ای از آنرا در میدان انقلاب گذاشته اند که بوسه بر زانوی شاپور می زند.
وی ادامه داد: ارابه های جنگی ایران وقتی رو می شوند، معادله نبرد و معادله سیاست در کل دنیای آن روز را تغییر می دهند. این یک نوآوری بود که نمونه اش را دیدیم؛ معادله جنگ را با یک نوآوری نظامی می شود تغییر داد.
استاد دانشگاه تربیت مدرس به حدود هزار سال قبل پرداخت و اظهار داشت: زبان فارسی از دو جهت زیر فشار بود. از یک طرف خلافت عباسی زبان دین، عربی را مطرح می کرد و از شرق غزنویان زبان ترکی آن روز را وارد کردند و فارسی را زیر فشار گذاشتند. یک نفر به نام فردوسی می نشیند و شاهنامه را می نویسد. شاهنامه برگ برنده ایرانی می شود. تا جایی که ۵۰۰ سال بعد شاه اسماعیل که خود ترک زبان است، قیام می کند و با خواندن شاهنامه لشکرش و نام ایران را باردیگر زنده می کند.
نوآوری فرهنگی ناجی زبان فارسی
وی شاهنامه را یک نوآوری فرهنگی توصیف کرد و اضافه کرد: فردوسی توانست کل داستان را عوض کند. در شرایطی که حدود هزار سال یا ۹۰۰ سال اصلاً نامی از ایران نبود؛ یعنی مردمی که در این جغرافیا زندگی می کردند شاید کلمه ایران به گوش شان نخورده بود. شاهنامه فردوسی این اسم را زنده نگه می دارد و معادله را عوض می کند. شاید امروز یک نوآوری فرهنگی بتواند باردیگر امید و وحدت ملی برای ما بسازد.
قاضی نوری نمونه دیگر را مربوط به حدود ۷۰۰ سال قبل مطرح کرد و اظهار داشت: یک دفعه در سال حدود ۶۱۰ چنگیز به شرق ایران می آید و ویران می کند. ۵۰ سال بعد نوه اش هلاکو وارد ایران می شود. در جریان فتح قلعه های اسماعیلیه با نابودی کامل ایران مواجه می شویم. اما هلاکو با شخصی به نام خواجه نصیرالدین طوسی مواجه می شود. خواجه نصیر با دانشی که داشته، او را تحت تأثیر قرار می دهد و مشاور و بعد وزیر هلاکو می شود. آغاز می کند به بازسازی کشور. به هلاکو یاد می دهد که می شود یک کشور را بدون نابودی اداره کرد.
وی ادامه داد: بازماندگان هلاکو پادشاهان سازنده می شوند؛ مثل غازان خان. به کمک هلاکو، خلافت عباسی بعد از ۵۰۰ سال حکومت برمی افتد. حاکمان مغول در اواخر حکومت شان تبدیل به حامیان فرهنگ و تمدن می شوند؛ به طور عمده اثر نگاه خواجه نصیرالدین طوسی آدمی که آنقدر دانش داشت که اول خودش را بعنوان ستاره شناس و پیشبینی کننده به مغول ها معرفی نمود و بعد کم کم در اوضاع رصدخانه، اقتصاد، اداره کشور و مالیات گرفتن توانست آینده دیگری برای ایران رقم بزند. شاید علم و نوآوری علمی امروز هم بتواند خشونت، بحران و افراطی گری را مهار کند.
قاضی نوری با ذکر وقایع باخت شاه اسماعیل در جنگ چالدران، افزود: عثمانی ها سوریه، لبنان و مصر را تصرف می کنند و راه ارتباط ایران با اروپا را می بندند. شاه عباس یک نوآوری سیاستی به کار می گیرد. به جای خرید محصول، به اکتساب فناوری روی می آورد؛ با آوردن برادران شرلی از انگلستان توپ و تفنگ می سازد. هم عثمانی ها را شکست می دهد و سرزمین های غربی ایران را آزاد می کند، هم پرتغالی ها را در جنوب و هم ازبکان را در شرق. ایران تقریبا به مرزهای دوران ساسانی برمی گردد. شاید پادشاهی که هم جهانگیر و هم جهاندار باشد، مثل شاه عباس نداشتیم. با یک نوآوری سیاستی در اکتساب فناوری، معادله را برمی گرداند.
قاضی نوری افزود: یک نوآوری نسلی در دوره مشروطه تربیت شد. خیلی ها فکر می کنند ایران جدید دست پخت رضا شاه است. این بطورکامل بی ربط نیست، اما بازسازی ایران از دوران مشروطه آغاز شد. بطورمثال انستیتو پاستور در آن زمان تأسیس شد. تا ۱۳۰۴ که هنوز دوران قاجار و مشروطه است و تا ۱۳۱۴ که رضاخان حرکت های اصلی اش را انجام می دهد، این نسلِ تربیت شده دوران مشروطه بود که به رضاخان کمک کرد ایران جدید را بیافریند.
وی ادامه داد: آزادی دوران مشروطه بود که آن نسل را ساخت و خیلی از شخصیت ها مثل فروغی، قوام، داور و تیمورتاش ظهور کردند و توانستند چهره ایران را تغییر دهند. امروز نسل Z شاید همان نسل مشروطه باشد؛ شاید بروز و ظهورش یک نوآوری نسلی را رقم بزند و یک ایران جدید بسازد.
این استاد دانشگاه تربیت مدرس اظهار داشت: به نوآوری در هویت و وحدت ملی برگردیم. پدر شاپور، اردشیر، که قیام کرده بود، با وضعیتی مواجه بود که اشکانیان ۵۰۰ سال ایران را بشکل ملوک الطوایفی اداره کرده بودند. ایرانی از بین رفته بود. ملوک الطوایفی یعنی ایالت های مختلف مستقل بودند و فقط مالیات و ارتش به شاه می دادند. اردشیر با فقدان هویت ایرانی مواجه گردید. فرمان داد اوستا را گردآوری کنند. اوستا در جریان حمله اسکندر سوخته و از بین رفته بود و فقط در سینه ها مانده بود. همه را جمع کرد و کتابی شد به نام زند اوستا که در آن هویت ایرانی پرورش یافت. نسخه ها نوشته شد و به تمام ایالت ها فرستاده شد و یک چارچوب مشترک برای وحدت منابع، باورها و مکتب فکری ملی با تأکید بر ایران ساخته شد. هویت ایرانی باردیگر پس از حمله اسکندر، بعد از ۶۰۰ سال، بازآفرینی شد.
وی اظهار داشت: امروز ما نیاز داریم باردیگر با تأکید بر ایران دور هم جمع شویم. امروز از نظر مذهبی سه دسته داریم که شکاف دارند شامل طرفداران حکومت دینی، طرفداران جدایی دین از سیاست و دین ستیزان. از نظر سیاسی نیز اصول گرا، اصلاح طلب و برانداز. همه اینها باید حول یک راه چهارم جمع شوند؛ راه چهارم، همگرایی حول کلان چالش های ایران. کتاب کوچکی نوشته ام که ۷۵ چالش ایران را مطرح کرده ام و گفته ام همه می خواهیم اینها را حل نماییم. سر این ۷۵ مورد، همه توافق داریم. ربطی به قانون اساسی ندارد. هیچ منافاتی با هیچ قانون اساسی ندارد و اگر همه به ایران بیندیشند، می توانند حول این راه چهارم متحد شوند.
وی ادامه داد: نسخه هایی از این کتاب را بشکل غیررسمی به دوستان مختلف در آن طیف ها دادم. باید اعتراف کنم موفقیت آمیز نبود. اغلب دوستان می گفتند ما حاضر نیستیم حتی برای ایران با طرف های دیگر سر یک محور بشویم و با هم کار نماییم. امیدوارم نسل جدید ما، نگاه های جدید ما و فشار چالش هایی که با آن مواجهیم، هر کدام از ما را در هر طیفی که هستیم، به این نقطه برساند تا حول محور ایران متحد شویم.
منبع: newstel.ir
