مصرف فیبر خوراکی همیشه ایده خوبی نیست

به گزارش نیوزتل، محققان دانشگاه آلبرتا کانادا اخیرا اظهار کرده اند که فیبر می تواند برای بیماران مبتلا به بیماری التهابی روده (IBD) دردسر ایجاد نماید.
به گزارش نیوزتل به نقل از ایسنا و به نقل از اس اف، امکان دارد بارها این جمله که “مصرف فیبر زیاد برای بدن خوب است” را شنیده باشید اما بهتر است کمی محتاط باشید چونکه نتایج یافته های جدید محققان دانشگاه آلبرتا نشان داده که فیبر می تواند برای بیماران مبتلا به بیماری التهابی روده (IBD) دردسر ایجاد نماید.
بیماری های التهابی روده(IBD) به گروهی از بیماری ها گفته می شود که سبب التهاب جدار روده بزرگ و روده باریک می گردند. شایع ترین این بیماری ها عبارت اند از: بیماری کولیت زخمی و بیماری کرون. این دو بیماری از جهاتی دارای شباهت هایی هستند. هر دو بیماری باعث التهاب جدار روده ها می شوند.
دانشمندان دانشگاه آلبرتا در مطالعه خود گفتند که انواع خاصی از فیبر خوراکی سبب پاسخ التهابی در بعضی از بیماران مبتلا به بیماری التهابی روده می شود و علایم آنها را بدتر می کند. فیبرهای خوراکی یا الیاف خوراکی پلی ساکاریدهای ساختاری و ذخیره ای گیاهان به همراه لیگنین می باشند که در مقابل هیدرولیز(آبکافت) آنزیمی معده و روده کوچک مقاوم هستند و در روده بزرگ به صورت کامل یا جزئی تخمیر می شوند.
محققان گفتند خبر خوب اینست که این اکتشافات راه را به سمت عرضه دستورالعمل های غذایی شخصی سازی شده برای هر فرد هموار می کند که این امر می تواند احساس خوبی در بیماران مبتلا به بیماری التهابی روده ایجاد نماید. این تیم تحقیقاتی هم اکنون روی آزمایش مدفوعی کار می کنند که میکروب های موجود در روده بیماران را ارزیابی خواهد نمود. این امر پیشبینی های در ارتباط با پاسخ های منفی فیبر را تسهیل می کند و سفارش ها و درمان های غذایی متناسب با بیماران را ممکن می سازد.
حدودا ۰.۷ درصد از جمعیت کانادا(یک نفر از هر ۱۵۰ نفر) مبتلا به بیماری التهابی روده است که شامل بیماری کرون و کولیت زخمی می شود. برآوردها پیشبینی می کنند که این تعداد تا سال ۲۰۳۰ به یک درصد خواهد رسید.
علایم بیماری التهابی روده معمولاً شامل درد شکمی، اسهال، مدفوع خونی و کاهش وزن می باشد، اما بلوغ دیررس و مبتلا شدن به سرطان کولورکتال هم با بیماری التهابی روده ارتباط دارد. در حالیکه علت دقیق بیماری التهابی روده هنوز ناشناخته است، اما دانشمندان معتقدند که عوامل خطر مانند ژنتیک، رژیم غذایی، عوامل محیطی و تغییرات میکروب های روده می تواند در ظهور بیماری نقش داشته باشند.
“هدر آرمسترانگ”(Heather Armstrong) استادیار طب داخلی در دانشگاه مانیتوبا و مدیر تحقیقاتی کانادا در حوزه علوم زیستی یکپارچه اظهار داشت: ما می دانیم که مصرف فیبرهای خوراکی فوایدی برای سلامتی دارد و سلامت روده را در افراد سالم تقویت می کند، اما بیماران مبتلا به بیماری التهابی روده اغلب از بروز حساسیت بعد از مصرف فیبرهای خوراکی شکایت می کنند. ما در این مطالعه واقعا می خواستیم مکانیسم های پشت این مورد را درک نماییم.
“ایتان واین”(Eytan Wine ) استاد دانشکده پزشکی و دندانپزشکی دانشگاه آلبرتا اظهار داشت: با ایجاد این آزمایش مدفوع، امیدواریم بتوانیم به افراد بگوییم که چگونه رژیم غذایی خویش را برای پیشگیری از عود کردن یا بدتر شدن بیشتر بیماری خود تنظیم کنید.
برخلاف اغلب غذاهایی که انسان مصرف می کند، فیبر در روده کوچک هضم نمی گردد. در عوض، باکتری ها و قارچ های کوچک(میکروبیوتا) در روده بزرگ یا کولون، آنزیم هایی تولید می کنند که فیبر را تخمیر می کنند. از نظر شیمیایی، فیبر رشته کوتاهی از قندها مانند پکتین(pectin) است که در مرکبات یافت می شود یا ساختاری بسیار بلند و شاخه دار است که تخمیر آن دشوار می باشد.
محققان بعد از بررسی، کشف کردند که تخمیر فیبرهای بتا فروکتان(β-fructan fibers ) موجود در غذاهایی همچون کنگر فرنگی، ریشه کاسنی، سیر، موز و مارچوبه، در صورتیکه میکروب های خاصی وجود نداشته باشند یا عملکرد نادرست داشته باشند، بسیار دشوار است، همانطور که این علایم اغلب در بیماران مبتلا به بیماری التهابی روده اتفاق می افتد.
پروفسور واین اضافه کرد: ما درحال یادگیری این مورد هستیم که همه الیاف یکسان به وجود نمی آیند. ما نشان داده ایم که بعضی از فیبرها پتانسیل ایجاد صدمه را دارند، ازاین رو باید در مورد این که بیماران خویش را در معرض چه موادی قرار می دهیم بسیار محتاط تر باشیم.
برای اغلب مردم، مصرف فیبر زیاد یک انتخاب غذایی عالی است. فیبر اثر ضد التهابی مفیدی دارد و به هضم غذا کمک می نماید. با این وجود، نتایج این تحقیق نشان داده است که برخی از فیبرهای تخمیر نشده در واقع سبب افزایش التهاب و بدتر شدن علایم در بعضی از بیماران مبتلا به بیماری التهابی روده می شوند.
پروفسور آرمسترانگ در ادامه اظهار داشت: ما می خواهیم کشف نماییم که چرا ۲۰ تا ۴۰ درصد بیماران حساسیت را تجربه می کنند، در حالیکه در بخش دیگر بیماران، این فیبرهای خوراکی واقعا می توانند برای سلامتی مفید باشند و در مقابل بیماری از آنها محافظت کنند و اثرات بسیار مثبتی داشته باشند.
محققان این مطالعه را با استفاده از بیوپسی بیشتر از ۱۰۰ کودک بیمار در بیمارستان دانشگاه آلبرتا ادامه دادند. بافت برداری یا بیوپسی(Biopsie) که به آن تکه برداری و نمونه برداری هم می گویند، یک آزمایش پزشکی است که معمولاً بوسیله ی یک جراح یا متخصص رادیولوژی صورت می گیرد و شامل برداشتن نمونه ای از سلول ها یا بافت ها جهت بررسی وجود یک بیماری یا تعیین وسعت آن است.
نویسندگان مطالعه اعلام کردند که هر دستورالعمل غذایی جدیدی که از این یافته ها بوجود آمده باشد، جایگزین درمان های دارویی نخواهد شد. با وجود آن، چنین سفارش های غذایی باید مکمل درمان های سنتی بیماری التهابی روده باشد و به بیماران کمک نماید تا بهتر از عود کردن بیماری خود جلوگیری نمایند و بعد از تجربه التهاب، در سریع ترین زمان ممکن بهبودی در آنها حاصل شود.
یافته های این مطالعه در مجله “Gastroenterology” انتشار یافته است.