آیا لطمه های مغزی سبب آلزایمر می شود؟

نیوزتل: خراسان رضوی نتایج تحقیقات جدید نشان می دهد، تغییرات مغز در افراد مبتلابه بیماری آلزایمر و در افرادی که لطمه های مغزی خفیف را تجربه کردند، شباهت­ های قابل توجهی دارد.
به گزارش ساینس دیلی، پژوهشگران با بهره گیری از ام آر آی (MRI) و یادگیری ماشین، تغییرات مخرب قابل مقایسه ای در ماده خاکستری و سفید مغز را نقشه­ برداری کردند.
نتایج مطالعه جدید دانشگاه کالیفرنیای جنوبی، امریکا نشان می ­دهد که تغییرات مغز در افراد مبتلا به بیماری آلزایمر و در کسانی که صدمات مغزی خفیف دارند دارای شباهت ­های قابل توجهی است، این مطالعه روش­ های جدیدی برای شناسایی بیماران در معرض خطر آلزایمر را پیشنهاد می ­دهد.
صدمات مغزی خفیف که سالانه بیش از ۱.۷ میلیون آمریکایی را تحت تاثیر قرار می ­دهد، اغلب با تغییر در ساختار و عملکرد مغز و با مشکلات شناختی مانند نقص حافظه، اختلال در عملکرد اجتماعی و مشکل در تصمیم گیری هم راه است. بااینکه لطمه های مغزی خفیف که به آن ضربه مغزی نیز گفته می­ شود یک عامل خطر شناخته شده برای بیماری آلزایمر است، اما مطالعات قبلی میزان اشتراک این الگوهای تخریب عصبی در مغز را ارزیابی نکرده ­اند.
پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیا این فرضیه را مطرح نمودند که مقایسه این الگوها می­ تواند نه فقط چگونگی شباهت مسیرهای تخریب این دو بیماری را نشان دهد، بلکه خاصیت ­های آتروفی مغز را که می تواند خطر آلزایمر را بعد از صدمات مغزی خفیف پیش بینی نماید را نیز بیان می کند.
این مطالعه شامل ۳۳ شرکت ­کننده با صدمات مغزی خفیف ناشی از سقوط، ۶۶ شرکت­ کننده دیگر مبتلابه بیماری آلزایمر و ۸۱ شرکت­ کننده در گروه کنترل سالم بدون صدمات مغزی خفیف یا آلزایمر بود. پژوهشگران MRI مغز بیماران را تجزیه وتحلیل کردند و مدل­ های اضافی تولید شده توسط کامپیوتر را برای مقایسه ­ده ­ها ساختار مختلف مغز ایجاد کردند، در نهایت شباهت ­ها و تفاوت­ های بین سه گروه مختلف را نقشه ­برداری شد.
پژوهشگران در مناطق مختلف مغزی هم در گروه مبتلا به صدمات مغزی و هم در شرکت کنندگان مبتلا به آلزایمر، کاهش ضخامت قشر مغز را در مقایسه با گروه کنترل سالم یافتند. ضخامت قشر مغز به ­طور تقریبی با سن مغز ارتباط دارد و نازک شدن آن اغلب با کاهش توجه، حافظه و تسلط کلامی و همین طور کاهش توانایی تصمیم­ گیری، یکپارچه ­سازی اطلاعات جدید و سازگاری رفتار فرد با شرایط جدید در بین دیگر اختلالات هم راه است.
آندری ایریمیا، محقق این مطالعه، استادیار پیری شناسی، علوم اعصاب و مهندسی پزشکی در دانشگاه کالیفرنیا اظهار داشت: «این یافته­ ها، نخستین نتایجی است که نشان می­ دهد اختلال شناختی بعد از لطمه مغزی برای پیش ­بینی میزان تخریب مغز مانند آلزایمر مفید می باشد. این نتایج ممکنست به متخصصان بهداشت کمک نماید تا قربانیان صدمات مغزی که در معرض خطر بیشتر بیماری آلزایمر قرار دارند را شناسایی کنند.»

تصویر اول از سمت راست، مغز سالم، تصویر دوم ضربه مغزی و تصویر سوم مغز فرد مبتلابه آلزایمر
این مطالعه با بهره گیری از MRI، شباهت­ های قابل توجهی را بین صدمات مغزی و بیماری آلزایمر در نحوه تخریب ماده خاکستری و سفید مغز بعد از لطمه شناسایی کرد. در ماده خاکستری، قسمتی از مغز که شامل اجسام سلول های عصبی و اتصالات کوتاه برد آن­هاست، گسترده­ ترین شباهت­ ها در مناطق درگیر در حافظه (لوب­ های گیجگاهی) و تصمیم­ گیری (قشر پیش پیشانی) است.
در ماده سفید که مناطق مختلف مغز را به هم متصل می ­کند و به سلول­ های عصبی آنها امکان برقراری ارتباط در مسافت بیشتری را می ­دهد، پژوهشگران الگوهای تخریب قابل مقایسه ­ای را در ساختارهایی مانند فورنیکس (نوار سفید زیر نیمکره ­های مغز)، جسم پین ه­ای و تاج شعاعی یافتند. در صورتیکه فورنیکس در عملکرد حافظه نقش دارد، جسم پین ه­ای تبادل اطلاعات بین نیمکره های مغز را تسهیل می­ کند. لایه تاج شعاعی در حرکت اندام نقش دارد و لطمه ­دیدگی آن می ­تواند به هماهنگی و تعادل ضعیف تری منجر شود.
دانشمندان همین طور از روش ­های یادگیری ماشینی و برمبنای ارزیابی ­های شناختی که اندکی بعد از چنین آسیب­ هایی انجام شده است، برای پیش­ بینی دقیق شدت تغییرات مغزی مشابه آلزایمر که در مرحله مزمن صدمات مغزی خفیف مشاهده شده است، استفاده کردند.
حداقل ۱۵ درصد از آمریکایی­ ها سابقه صدمات مغزی دارند. اثرات مزمن صدمات مغزی خفیف بر عملکرد شناختی ممکنست در افراد مسن شدید باشد، این افراد حدود سه برابر بیشتر از گروه های سنی دیگر، می­ توانند متحمل صدمات مغزی شوند.
مطالعات مربوط به اثرات صدمات مغزی بر روی ساختار مغز، هم پلاک های آمیلوئید و هم گره­ های عصبی، الیاف پیچ خورده موجود در سلول های مغز را شناسایی کرده است که شبیه موارد مشاهده شده در بیماری آلزایمر است. با توجه به این شواهد، پژوهشگران گفتند که مطالعات کمی بررسی نموده ­اند که آیا صدمات مغزی می ­تواند مسیرهای مغزی به سمت آلزایمر را خصوصاً در سنین بالاتر تغییر دهد.
پژوهشگران گفتند: یافته­ های جدید رابطه علت و معلولی بین صدمات مغزی و بیماری آلزایمر را نشان نمی­ دهد، اما به شواهدی در خصوص سیر مشترک این دو بیماری می افزاید.
یافته­ های این تحقیق در مجله GeroScience منتشرشده است.

منبع: