به گزارش نیوزتل، دبیر کنفرانس امنیت سایبر با اشاره به رشد چشم گیر مشارکت محققان در این رویداد اظهار داشت: از میان ۱۴۰۱ مقاله دریافتی، ۷۸ مقاله برگزیده و در نشست های تخصصی ارایه شدند. استفاده از اصطلاح «فضای سایبری» بجای «فضای مجازی»، بیان کننده تحول علمی کشور و ایجاد گفتمان بین رشته ای در مطالعات سایبر است.
به گزارش نیوزتل به نقل از ایسنا، دکتر کاظم فولادی، دبیر کنفرانس امنیت سایبر در مراسم اختتامیه این رویداد با تشریح جزییات برگزاری چهارمین دوره کنفرانس اظهار داشت: در این دوره ۱۴۰۱ مقاله از جانب محققان و دانشگاهیان کشور دریافت شد که از میان آنها، ۱۲۸ مقاله وارد فرایند داوری علمی شدند و بالاخره، ۷۸ مقاله با تأیید کمیته ی علمی و داوران مورد پذیرش قرار گرفت.
وی ادامه داد: از میان مقالات پذیرفته شده، ۷ تا ۸ مقاله هم به شکل افتخاری و بنا بر تشخیص داوران، در چارچوب اداری پذیرفته و ۱۵ نشست علمی برگزار شد که طی آن ۷۰ مقاله به شکل شفاهی ارایه شد.
فولادی درباره ی نحوه برگزاری این نشست ها توضیح داد: ساختار برنامه ریزی کنفرانس بگونه ای بود که در هر روز پنج بازه زمانی برای نشست ها درنظر گرفته شد و در هر بازه زمانی، سه نشست به شکل همزمان برگزار شد تا دوست داران بتوانند برمبنای مبحث مورد توجه خود در نشست های تخصصی شرکت نمایند.
به نقل از ایشان، استقبال از نشست ها بسیار بالا بود و در کمترین نشست، بیشتر از ۲۰ نفر از محققان و دانشجویان حضور داشتند. این استقبال گسترده نشان دهنده جذابیت موضوعات و کارایی مباحث کنفرانس است.
دبیر کنفرانس امنیت سایبر با اشاره به جایگاه خاص این رویداد در بین همایش های علمی کشور اظهار نمود: بااینکه کنفرانس های گوناگونی در حوزه های مختلف از علوم انسانی تا فنی و مهندسی برگزار می شود، اما آن چه کنفرانس امنیت سایبر را متمایز می کند، ماهیت میان رشته ای و حتی فرارشته ای آن است.
وی اظهار داشت: فضای سایبری مفهومی است که نمی توان آنرا صرفا در قالب یک رشته علمی بررسی کرد؛ چونکه تلفیقی از حوزه های علوم فنی، رفتاری، اجتماعی و فلسفی را دربرمی گیرد. به این دلیل، رویکرد چندرشته ای در تحلیل مسایل این حوزه یک لزوم است.
فولادی با تکیه بر ضرورت تحول در نظام علمی کشور افزود: امروز یکی از اشکالات بنیادین ما، وجود «ترمز رشد علمی» است. خیلی از رشته های سنتی که از گذشته در دانشگاه ها تعریف شده اند، چارچوب های سنگینی دارند و اجازه ورود تحول را نمی دهند. در حالیکه حوزه هایی مانند هوش مصنوعی، زیست فناوری و سایبر بطور کامل چارچوب های علمی کلاسیک را دگرگون کرده اند.
وی ادامه داد: وقتی رشته ای مانند زیست شناسی با هوش مصنوعی ترکیب می شود، در عمل دانش جدیدی خلق می شود که با مبانی قبلی تفاوت بنیادین دارد. اما مقاومت چارچوب های سنتی آموزشی مانع از پذیرش این تحولات می شود. در حالیکه تحول علمی تنها زمانی اتفاق می افتد که جرأت باز تعریف علوم و ایجاد رشته های نو برمبنای نیازهای واقعی جامعه وجود داشته باشد.
دبیر کنفرانس امنیت سایبر با اشاره به مسیر رشد این کنفرانس، اظهار داشت: از سال ۱۴۰۱ که اولین دوره کنفرانس برگزار شد تا امسال (۱۴۰۴)، این رویداد توانسته است به بستری مؤثر برای گفت و گوی بین رشته ای تبدیل گردد. تا حالا حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ پژوهشگر از دانشگاه ها و مراکز علمی کشور در این کنفرانس مشارکت داشته اند و مقالات آنها در نشست های تخصصی به بحث و تبادل نظر گذاشته شده است.
وی یکی از دستیافته های مهم کنفرانس را جا افتادن اصطلاح «فضای سایبری» در ادبیات علمی کشور دانست و اظهار داشت: امروز حتی بعضی از نهادهایی که در عنوان رسمی خود از واژه «فضای مجازی» استفاده می نمایند، پذیرفته اند که ترجمه درست تر و علمی تر، «فضای سایبری» است؛ برای اینکه این واژه از لحاظ مفهومی و علمی، مبین حقیقت پیچیده و چندبعدی این پدیده است.
فولادی تاکید کرد: برخی تصور می کنند تفاوت این دو واژه صرفا لفظی است، در حالیکه «فضای سایبری» ریشه در دانش سایبرنتیک دارد؛ دانشی که توسط نوربرت وینر ارائه شد و مبنای تحول خیلی از علوم نوین همچون سیستم های هوشمند، شبکه ها و ارتباطات دیجیتال است. ازاین رو استفاده از این اصطلاح، مبین بلوغ علمی و دقیق تر شدن نگاه محققان ایرانی به این حوزه است.
وی اشاره کرد: پدیده فضای سایبری تنها به ابزارها و شبکه های اجتماعی محدود نمی گردد، بلکه مفهومی عمیق تر است که مبنی بر تعامل انسان، ماشین و اطلاعات تعریف می شود. امروز مطالعات سایبر در کشور در راه درستی قرار گرفته و این کنفرانس تلاش دارد با تشکیل گفتمان علمی و همگرایی دانشگاه ها، مسیر رشد این حوزه را شتاب دهد.
دبیر کنفرانس امنیت سایبر، در قسمت دیگری از سخنرانی خود درباره ی چرایی انتخاب واژه «فضای سایبری» و ریشه های نظری آن توضیح داد و اظهار داشت: انتخاب این واژه مبتنی بر یک پیشینه علمی و تاریخی است و نباید آنرا صرفا یک اصطلاح نوظهور یا معادل «فضای مجازی» دانست.
فولادی اشاره کرد: وقتی وارد عرصه یک علم می شویم که پایه های نظری اش پیش از این گذاشته شده، متوجه می شویم پذیرش یا مقابله صرف با آن دیدگاه ها کار ساده ای نیست؛ برای اینکه برخی نظریه ها چنان بنیان گذارانه و اثرگذارند که حتی محققان برجسته هم برای اثبات پیشگامی خود ترجیح می دهند در یک «عرصه بازی جدید» وارد شوند.
وی با اشاره به تاریخچه علمی این حوزه اظهار داشت: حدود هشتاد سال مطالعه تاریخی نشان میدهد که خیلی از ایده های اصلی هوش مصنوعی ریشه در دانش سایبرنتیک دارند و جنبش های اولیه در علوم شناختی هم از دهه ۱۹۴۰ شکل گرفته اند. بعد از گذشت یک دهه از بحث های اولیه شبکه های عصبی و بررسی ساختار مغز، در سال ۱۹۵۶ مباحث شناختی وارد فضای علمی شد و از آن زمان تا حالا تعامل میان علوم انسانی و علوم ریاضی ـ فنی شاهد تولد نظریه های واحدی بوده است.
دبیر کنفرانس اضافه کرد: ترکیب دیدگاه های علوم انسانی و علوم ریاضی کم کم امکانپذیر شده و امروز محققان با سازوکارهایی ظریف تلاش می کنند موضوعِ پیچیده ای همچون «انسان» را هم از نظر نظری و هم از نظر فنی مطالعه کنند؛ کاری که از دهه ۱۹۴۰ و با معرفی اولین آثار در حوزه کنترل و سپس آثار نوربرت وینر شروع شد.
فولادی به ابعاد نظری و حتی سیاست زده برخی متون کلاسیک سایبرنتیک اشاره نمود و اظهار داشت: در بعضی متون اولیه، اهدافی گسترده و البته بحث برانگیز مطرح شده که هدف گذاری هایی نظیر مدیریت پیام و تسریع انتقال فرمان را در مقیاس های وسیع ترسیم می کردند.
وی تاکید کرد: این مباحث تاریخی باید با دقت علمی خوانده و تبیین شوند و نباید از آنها برداشت های ساده انگارانه داشت.
وی اشاره کرد: امروز که فناوری های نوظهور و شبکه های ارتباطی در هم تنیده اند، نمی توان بحث فضای سایبری را جدا از چارچوب نظری سایبرنتیک و تاریخ تشکیل علوم شناختی بررسی کرد. درک عمیق این پیشینه نظری و اتخاذ نگاهی میان رشته ای، شرط موردنیاز برای ارایه راهکارهای مؤثر در حوزه امنیت سایبر و فناوری های مرتبط می باشد.

به اجمال، از میان مقالات پذیرفته شده، ۷ تا ۸ مقاله هم بشکل افتخاری و بنا بر تشخیص داوران، در قالب اداری پذیرفته و ۱۵ نشست علمی برگزار شد که طی آن ۷۰ مقاله بشکل شفاهی ارائه شد. فولادی درباره ی ی نحوه برگزاری این جلسه ها توضیح داد: ساختار برنامه ریزی کنفرانس بگونه ای بود که در هر روز پنج بازه زمانی برای نشست ها دیده شد و در هر بازه زمانی، سه نشست بشکل همزمان برگزار شد تا دوست داران بتوانند برمبنای مبحث مورد توجه خود در نشست های تخصصی شرکت کنند. فولادی اشاره کرد: وقتی وارد عرصه یک علم می شویم که پایه های نظری اش پیش از این گذاشته شده، متوجه می شویم پذیرش یا مقابله صرف با آن دیدگاه ها کار ساده ای نیست؛ به جهت اینکه برخی نظریه ها چنان بنیان گذارانه و اثرگذارند که حتی پژوهشگران برجسته هم برای اثبات پیشگامی خود ترجیح می دهند در یک عرصه بازی جدید وارد شوند.

منبع: