نیوزتل: بومی سازی دستگاه اسکنر لام دیجیتال، سهم استانها در صادرات محصولات نانویی، برنامه یک شرکت دانش بنیان برای ساخت داروی حیاتی نقص ایمنی با پلاسما از اخبار مهم هفته بودند.
به گزارش نیوزتل به نقل از مهر، در هفته جاری دستاوردهای محققان ایرانی و محصولات دانش بنیان مختلفی معرفی و اخبار آن در خبرگزاری مهر و رسانه های مرجع علم و فناوری منتشر گردید.
خبرگزاری مهر پایان هر هفته در بسته ای تحت عنوان «بسته اخبار علمی و فناوری» مروری بر با اهمیت ترین اخبار و رویدادهای این حوزه و همین طور دستاوردها و محصولات دانش بنیان ایرانی دارد.
لام های شیشه ای به لام مجازی تبدیل می شوند
یکی از اخبار هفته که بر روی خروجی خبرگزاری قرار گرفت، ساخت دستگاه اسکنر لام دیجیتال توسط یکی از شرکت های دانش بنیان بود. امین رفیع راد، مسئول فنی و تولید «دستگاه اسکنر لام دیجیتال» در شرکت نگرش کامپیوتر پویا، از خاصیت های منحصر به فرد این دستگاه هوشمند و کاربردی صحبت کرد. این اسکنر قادر می باشد لام های شیشه ای را به لام مجازی تبدیل کند و انواع لام های پاتولوژی، بیولوژی و هماتولوژی را باکیفیت بالا و بزرگنمایی تا ۲۰۰۰ برابر اسکن کند. با بهره گیری از هوش مصنوعی، پزشکان می توانند لام ها را از هر نقطه ای مشاهده و به اشتراک گذارند و اطلاعات بالینی بیماران را بصورت دیجیتال ثبت کنند.
بومی سازی دستگاه اسکنر لام دیجیتال ارزان تر از مدل آمریکایی
این دستگاه نسبت به نمونه های خارجی، خصوصاً چینی و آمریکایی، قیمت پایین تری دارد و کیفیت اسکن آن حتی بهتر از برخی مدلهای گران تر است. همچنین، نسخه ای از این دستگاه برای آموزش پاتولوژی طراحی شده که امکان اشتراک گذاری لام های مجازی با دانشجویان را فراهم می آورد. این نوآوری می تواند بهبود قابل توجهی در فرآیندهای تشخیصی و آموزشی پاتولوژی بوجود آورد و به پزشکان و دانشجویان در تسهیل کارهایشان کمک نماید.
کدام استانهای کشور بیشترین محصولات نانویی را تولید کردند؟
یکی دیگر از اخبار درباره ی فناوری نانو و سهم استانهای کشور از صادرات محصولات نانویی بود. تعدادی از استانها مانند اصفهان، خوزستان و تهران به عنوان قطب های اصلی این صنعت شناخته می شوند، درحالی که سایر استانها نیز نقش قابل توجهی در توسعه و صادرات این محصولات دارند.
صادرات ۳۷/۵ میلیون دلاری استان اصفهان و رتبه اول در میزان صادرات
استان اصفهان با صادرات ۳۷٫۵ میلیون دلار و سهم ۲۵٫۹ درصدی، رتبه اول را در صادرات نانومحصولات به خود مختص کرده است. این استان به سبب داشتن صنایع پیشرفته مانند فولاد، پتروشیمی و سرامیک، به فناوری نانو وابسته است تا راندمان و کیفیت تولیدات خودرا افزایش دهد. دانشگاه های معتبر و مراکز تحقیقاتی پیشرفته در اصفهان به توسعه این فناوری کمک کرده و موجب افزایش توان صادراتی استان شده اند.
خوزستان نیز با صادرات ۳۰٫۳ میلیون دلار و سهم ۲۰٫۹ درصدی، در جایگاه دوم قرار دارد. این استان به سبب داشتن صنایع نفت و گاز، فولاد و کشتی سازی، و همین طور بنادر مهمی مانند بندر امام خمینی و خرمشهر، به یکی از قطب های اصلی نانو در ایران تبدیل گشته است. زیرساخت های حمل و نقل در خوزستان نقش کلیدی در تسهیل صادرات نانومحصولات به کشورهای همسایه و بازارهای بین المللی ایفا می کنند.
تهران پیشرو در توسعه فناوری نانو
تهران، با صادرات ۲۵٫۶ میلیون دلار و سهم ۱۷٫۷ درصدی، به عنوان پیشرو در توسعه فناوری نانو در کشور شناخته می شود. این استان به سبب تمرکز دانشگاه ها، شرکت های دانش بنیان و مراکز علمی، جایگاه سوم را در صادرات نانو به خود مختص کرده است.
پارک های علم و فناوری و شهرک های صنعتی در تهران به تجاری سازی این محصولات کمک کرده اند. استانهای مرکزی، بوشهر و دیگر استانها نیز درحال رشد و توسعه در عرصه فناوری نانو هستند. استان مرکزی با صادرات ۱۴ میلیون دلار، بهبود فرآیندهای صنعتی را بوسیله فناوری نانو در صنایع پتروشیمی و خودروسازی تسهیل کرده است. استان بوشهر نیز با صادرات ۱۰٫۵ میلیون دلار، در حوزه نفت و گاز و شیلات به کارگیری فناوری نانو را در راستای افزایش کارآیی محصولات خود درنظر دارد.
فناوری که هزینه تولید در صنایع نفت و خودروسازی را کاهش می دهد
در خبر دیگر اعلام گردید که متخصصین دانشگاه صنعتی خواجه نصیر موفق به بومی سازی فناوری اتصال آلیاژهای غیر هم جنس با استواری و طول عمر بالاتر شدند. این فناوری به کاهش هزینه های تولید و افزایش راندمان در صنایع مختلف همچون نفت، پتروشیمی، نیروگاه و خودروسازی کمک می نماید. دکتر خرسند و تیمش با بهره گیری از نرم افزاری که خواص و ریزساختار قطعه غائی را پیش بینی می کند، موفق به دستیابی به خواص مطلوب با روش هایی مانند متالورژی پودر شدند.
با استفاده از جوش القایی در دمای ۱۱۵۰ درجه، این فناوری استواری اتصالات را ۲۰ تا ۳۰ درصد می افزاید. قطعات تولید شده با این تکنیک نه فقط مقاومت و طول عمر بیشتری دارند، بلکه راندمان تولید را نیز بالا می برند. به عنوان مثال، ابزاری که با این فناوری تولید شده، توانایی ماشین کاری بالاتر از ۲۴۰۰۰ قطعه را دارد که سه برابر نمونه های خارجی است. فناوران دانشگاه صنعتی خواجه نصیر آماده همکاری با صنایع مختلف برای تولید انبوه هستند.
برنامه محققان ایرانی برای تولید داروی حیاتی نقص ایمنی از پلاسما
همچنین مدیر عامل یک شرکت دانش بنیان از برنامه این شرکت برای ساخت داروی حیاتی آی وی آی جی(IVIG) (درمان بیماری نقص ایمنی) آگاهی داد و اظهار داشت: این دارو که داروی حیاتی، مهم و گرانقیمت است، ارزبری بالایی هم دارد. او همین طور این خبر را هم در گفتگویی که با خبرنگار مهر داشت اعلام نمود که درصدد راه اندازی ۲ مرکز جمع آوری پلاسمای جدید در کشور می باشند. او با اشاره به این که نیاز کشور به آلبومین و دیگر داروهای پلاسما مشتق هر روز بیشتر می شود، اظهار داشت: هم اکنون، ما به تولید ۸۰۰ هزار تا یک میلیون لیتر پلاسما در سال نیاز داریم تا بتوانیم نیازهای دارویی کشور را تامین نماییم. اما مراکز انتقال خون و بخش های خصوصی تا حالا موفق به جمع آوری و تولید حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار لیتر پلاسما در سال شده اند.
افزایش مراکز جمع آوری پلاسما در کشور
این مدیر دانش بنیان ضمن اشاره به این که ما یک مرکز جمع آوری پلاسما در قم با ۱۸ دستگاه پلاسمافرزیس داریم، اظهار داشت: سال قبل در مرکز جمع آوری پلاسمای قم توانستیم به جمع آوری حدود ۱۵ هزار لیتر پلاسما نائل شویم و برنامه داریم که این رقم را امسال به ۲۵ هزار لیتر افزایش دهیم. علاوه بر این، یک مرکز دیگر در شیراز درحال راه اندازی است که مجوزهای لازم را دریافت کرده و ظرفیت تولید آن نیز ۱۵ هزار لیتر خواهد بود. همین طور در کاشان نیز مجوز یک مرکز جدید را دریافت کرده ایم که ظرفیت تولید آن در سال اول ۲۰ هزار لیتر و در اوج به ۳۰ تا ۵۰ هزار لیتر خواهد رسید.
توسعه سرویس احراز هویت داخلی توسط دانش بنیان ها
در خبر دیگری که بر روی خروجی خبرگزاری در این هفته قرار گرفت، یک مدیر دانش بنیان از توسعه سرویس احراز هویت داخلی آگاهی داد که برمبنای آن داده های هویتی کاربران به خارج از کشور منتقل نشود. داریوش زاهدمنش، مدیرعامل شرکت بتنا، در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: درحال کار بر روی شاخه های جدیدی همچون سرویس احراز هویت است که می تواند داده های هویتی کاربران را در داخل کشور نگه دارد.
این مدیر دانش بنیان تاکید کرد که داده ها مهم ترین دارایی در عرصه فناوری اطلاعات هستند و حفظ داده ها در داخل کشور برای پیشرفت در هوش مصنوعی ضرورت دارد. پروژه های شرکت در سالیان ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ درحال توسعه و بروزرسانی هستند. طراحی تست نواری که بیماری مشترک انسان و دام را تشخیص می دهد ندا اسکندرزاده، دانشیار دانشگاه شهید باهنر کرمان، با حمایت بنیاد ملی علم ایران (INSF) موفق به طراحی تست نواری ایمیونوکروماتوگرافی مبتنی بر نانوذرات طلا برای تشخیص بیماری بروسلوز شده است. این بیماری، که به عنوان عفونت مشترک بین انسان و دام شناخته می شود، تهدیدی جدی برای سلامت عمومی و اقتصاد دامپروری بشمار می رود.
چالش های اصلی در تشخیص بروسلوز شامل نبود علایم اختصاصی و دشواری کشت آزمایشگاهی عامل بیماری است. روش های فعلی مانند تست رزبنگال نمی توانند بین مراحل حاد و مزمن بیماری تمایز قائل شوند. تست نواری طراحی شده توسط اسکندرزاده قادر به شناسایی آنتی بادی های اختصاصی مقابل پروتئین های بروسلا و تفکیک آنتی بادی های IgM و IgG است که در تشخیص مرحله بیماری اهمیت زیادی دارد.
این کیت با سرعت بالا، هزینه پایین و عدم نیاز به تجهیزات پیچیده می تواند به عنوان ابزاری مؤثر برای غربالگری انبوه نمونه های انسانی و دامی در کشور استفاده گردد. در صورت افزایش دقت و حساسیت این کیت بوسیله بهینه سازی، می توان از آن به عنوان ابزاری برای تشخیص فوری در برنامه های کنترل و ریشه کنی بروسلوز بهره برداری نمود.
بیشترین محصولات نانویی در کدام حوزه ها ساخته می شوند؟
براساس اطلاعات جدیدی که در این هفته ستاد فناوری نانو و میکرو منتشر کرد، حوزه هایی نظیر “مواد شیمیایی”، “حمل ونقل” و “تجهیزات” بیشترین تعداد محصولات نانویی را در بین سایر بخش ها به خود اختصاص داده اند. در مقابل، برخی حوزه ها مانند “آب و محیط زیست”، “نوشت افزار، ورزش و سرگرمی” و “کشاورزی، دامپروری و صنایع غذایی” سهم کمتری از کل محصولات نانو دارند. این تفاوت ها بازتاب دهنده سطح سرمایه گذاری، نیاز بازار و سطح آمادگی فناوری در هر حوزه است.
کاهش وزن خودرو ها و افزایش مقاومت قطعات با فناوری نانو
حوزه مواد شیمیایی با اختلاف زیادی نسبت به سایر حوزه ها، بیشترین تعداد محصولات فناوری نانو (۳۷۱ محصول) را شامل می شود. این رشد سریع را می توان ناشی از کاربرد گسترده نانو مواد در بهبود خواص شیمیایی، پایداری، و بازدهی محصولات دانست. حوزه حمل و نقل با ۳۶۰ محصول در جایگاه دوم قرار دارد. فناوری نانو در این زمینه بمنظور کاهش وزن خودرو ها، افزایش مقاومت قطعات، بهبود مصرف سوخت و پیشرفت ایمنی به کار می رود. استفاده از نانوکامپوزیت ها، پوشش های ضدسایش و روان سازهای پیشرفته همچون کاربردهای رایج نانو در صنعت حمل و نقل است.
استفاده از نانو مواد در تولید سیمان، بتن و شیشه
در جایگاه سوم، حوزه تجهیزات قرار دارد که سهم قابل توجهی از محصولات نانو را شامل می شود. تجهیزات نانویی فقط به صنایع سنگین محدود نمی شوند؛ بطورمثال در بخش پزشکی، تجهیزات ضدعفونی کننده با فناوری نانو، دستگاه های تصفیه هوا و آب، و حتی ابزارهای پوشیدنی هوشمند با لایه های نانو تولید شده اند. حضور پررنگ نانو در عرصه عمران و ساختمان نشان از نقش این فناوری در پیشرفت کیفیت و دوام مصالح ساختمانی دارد. استفاده از نانو مواد در تولید سیمان، بتن، شیشه، رنگ و عایق های حرارتی و صوتی، عمر مفید سازه ها را افزایش داده و مصرف انرژی را کاهش داده است.
۹ میلیون دلار صادرات نانوداروی ضدسرطان ایرانی طی ۶ سال
نقش نانو در صنعت سلامت بسیار حائز اهمیت می باشد. محصولات این حوزه شامل داروهای هوشمند، پوشش های ضدعفونی، ابزارهای تشخیصی دقیق و سیستم های رهایش دارو می شود. بازار نانوداروی ضدسرطان ایرانی از سال ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۱ در حدود ۵، ۳۰۰ میلیاردریال بوده است. ۹ میلیون دلار صادرات و ۳۷۰۰ میلیاردریال، سهم فروش بازار داخل بوده است. در آخر سال ۱۴۰۲، حجم بازار حوزه سلامت و بهداشت ایران به ۱۱، ۰۰۰ میلیاردریال رسیده است که از این مقدار ۴۰ درصد مربوط به بخش دارورسانی است. بنظر می رسد اقبال به محصولات دارویی ایرانی رو به افزایش باشد.
منبع: نیوزتل