در دل پروژه اینترنت قمری چه می گذرد؟

به گزارش نیوزتل، پروژه بردن اینترنت به ماه، یکی از برنامه های مهم و جاه طلبانه بشریت به حساب می آید که به مبحث رقابت خیلی از سازمان های فعال در حوزه فضا تبدیل گشته است.

به گزارش نیوزتل به نقل از ایسنا و به نقل از فست کمپانی، انسان درحال بازگشت به ماه است و این دفعه تلاش دارد اینترنت را به آنجا ببرد. ناسا سال گذشته، مأموریت آرتمیس۱ (Artemis 1) را با موفقیت انجام داد.

آرتمیس۱ اولین مأموریت از مجموعه مأموریت هایی است که هدفِ بردن فضانوردان آمریکایی به سطح ماه و در نهایت ایجاد یک پایگاه قمری دائمی را دنبال می کند. ناسا حالا درحال آماده شدن برای یک هدف به همان اندازه مهم می باشد. هدف جدید، اطمینان یافتن از اینست که وقتی فضانوردان آینده سرانجام روی ماه فرود بیایند، بتوانند یک سلفی را ارسال نمایند.

ناسا در مراحل اولیه توسعه پروژه «لونانت» (LunaNet) به سر می برد. لونانت، یک طرح نوپا اما حیاتی با هدف ایجاد یک شبکه اینترنتی برای ماه است. هدف از این تلاش بیشتر از اینست که فضانوردان فقط بتوانند چند سلفی را ارسال نمایند. در مقایسه با مأموریت های تاریخ ساز آپولو (Apollo) که برای اولین بار روی بردن انسان به ماه متمرکز شدند، برنامه آرتمیس اهداف بلندتری دارد. ناسا درحال برنامه ریزی برای ایجاد طیف گسترده ای از زیرساخت ها در ماه و اطراف آن است؛ همچون زیستگاه انسان، ایستگاه فضایی جدید و سرویس شبکه ماه که می تواند همه چیز را متصل به اینترنت نگه دارد.

در هر حال، چالش هایی در این میان وجود دارد. انتقال داده ها بین زمین و ماه آسان نیست؛ بخصوص از قطب جنوبی ماه و سمت دور آن که مستقیما رو به زمین قرار نگرفته است. مانع دیگر، حمل و نقل است. سفرها به ماه خیلی مکرر نیستند؛ ازاین رو حمل و نقل تجهیزات اینترنتی قمری امکان دارد مدتی زمان ببرد. چندین پرتاب آینده همچون مأموریت سرنشین دار آرتمیس۲ (Artemis II) که هم اکنون برای سال ۲۰۲۴ برنامه ریزی شده است، شامل نمایش فناوری ارتباطات ماه خواهند بود. با این حال، پیشبینی نمی شود که همه چیز تا اواخر این دهه به صورت کامل راه اندازی شود.

یک گام بزرگ برای اینترنت فضایی

روی زمین، سال ها از ماهواره های موجود در مدار برای اتصال به شبکه به خصوص در هواپیماها بهره برده ایم. شرکت هایی مانند اسپیس ایکس (SpaceX)، وان وب (OneWeb) و آمازون (Amazon) هم اکنون درحال ساخت شبکه هایی متشکل از هزاران ماهواره در مدار پایین زمین هستند تا به عرضه خدمات سریع تر از فضا کمک کنند. ایستگاه فضایی بین المللی (ISS) هم به شبکه متصل استT اما هنوز نمی توان این جمله را در مورد ماه گفت.

کلی لارسون (Kelly Larson)، مدیرعامل استارت آپ آکواریان اسپیس (Aquarian Space) که بر ارتباطات قمری تمرکز دارد، اظهار داشت: میزان داده ای که مشتریان هم اکنون می توانند روی ماه دریافت نمایند، مانند سیستم dial-up است؛ حتی شبیه به dial-up هم نیست. درست مثل اینست که شما برای دسترسی به آن می جنگید.

برای بهبود خدمات، ناسا درحال برنامه ریزی برای پرتاب ماهواره های قمری است که به یکدیگر متصل می شوند و سپس به زیرساخت های ارتباطی روی زمین باز می گردند. فضاپیمای ارتباطی بخصوص برای مناطق صعب العبور ماه، مانند سمت دور و قطب جنوبی ماه سودمند خواهد بود که ناسا امیدوار است فضانوردان در نهایت به کاوش در آنها بپردازند. همچنین، ناسا مجموعه ای از ایستگاه های زمینی را که مانند برج های مخابراتی کار می کنند، روی سطح ماه مستقر خواهد نمود. نظریه این برنامه نشان داده است که ارتباطات قمری کمتر شبیه به یک خط تلفن و بیشتر شبیه به یک شبکه اینترنتی کار خواهند کرد.

شرکت های خصوصی باید در ساخت این زیرساخت جدید اینترنتی نقش داشته باشند. بعنوان مثال، آکواریان اسپیس درحال برنامه ریزی برای پرتاب اولین ماهواره های ارتباطی ماه خود در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۵ است. همچنین، ناسا درحال همکاری با نوکیا (Nokia) برای ساخت یک شبکه اینترنت ۴G برای ماه است. این شرکت پیش تر برنده قراردادی به مبلغ بیشتر از ۱۴ میلیون دلار با ناسا شده و اولین پایگاه آن همراه با تجهیزات رادیویی مقرر است در سال آینده با موشک شرکت اسپیس ایکس پرتاب شود و به ماه برسد.

تیری کلاین، رئیس بخش تحقیقات لابراتوار های بل (Bell Labs) اظهار داشت: این طرح برای ما با معدن، دکل، مزرعه بادی دورافتاده یا کارخانه، تفاوت چندانی ندارد. این مقصد بسیار دور و شرایط آن بسیار ناملایم است اما از منظر ارتباطی به نظر می آید یک نسخه افراطی از کاری است که ما هر روز انجام می دهیم.

لونانت آینده امکان دارد به حفظ زمان استاندارد در ماه کمک نماید که برای برنامه ریزی فعالیت ها روی سطح ماه و در مدار ماه خیلی مهم است. این شبکه می تواند به نظارت بر سلامت فضانوردان و ردیابی آب وهوای ماه هم کمک نماید.آژانس فضایی اروپا (ESA) درحال کار کردن روی یک پروژه موازی به نام «مون لایت» (Moonlight) است که هدف جذب شرکت هایی برای ساختن زیرساخت های مخابراتی ماه را دنبال می کند.

بسیاری از انگیزه های ورای سرویس اینترنتی ماه در واقع در مورد لجستیک اولیه هستند. از آنجائیکه تعداد بیشتری از بازدیدکنندگان انسان و ربات قصد دارند پیاده روی روی سطح ماه را آغاز کنند، به یک شبکه ارتباطی برای کمک کردن به آنها در مسیرها نیاز خواهد بود که تا حدودی شبیه به سیستم موقعیت یابی جهانی (GPS) مورد استفاده روی زمین است. لونانت آینده امکان دارد به حفظ زمان استاندارد در ماه کمک نماید که برای برنامه ریزی فعالیت ها روی سطح ماه و در مدار ماه خیلی مهم است. این شبکه می تواند به نظارت بر سلامت فضانوردان و ردیابی آب وهوای ماه هم کمک نماید.
ناسا امیدوار است که با افزایش فعالیت در ماه و اطراف آن، این شبکه گسترش یابد. این آژانس فضایی انتظار دارد که با ورود ایستگاه فضایی جدید قمری معروف به «دروازه ماه» (Lunar Gateway) شرایط تغییر کنند.
انتظار می رود که حتی در کوتاه مدت هم تقاضا برای اینترنت قمری افزایش یابد. طبق گفته آکواریان اسپیس، در سال ۲۰۲۱ تنها ۱۳ وسیله همچون چندین فرودگر و ماه نورد در ماه و اطراف آن وجود داشت اما پیشبینی ها نشان می دهند که تا پایان دهه امکان دارد بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ مورد از آنها وجود داشته باشد.

مخاطرات ژئوپلیتیکی بسیار بالا
هرکسی که اینترنت را در ماه شکل دهد، قدرت قابل توجهی را در اختیار خواهد داشت؛ از دیکته کردن نحوه همکاری عرضه دهندگان شبکه گرفته تا توزیع نشانی های شبکه قمری. باآنکه آمریکا درحال رقابت برای جمع کردن سایر کشورها و آژانس های فضایی تحت چتر توافق نامه آرتمیس خود است اما هیچ تضمینی وجود ندارد که همه آنرا امضا کنند. این نکته هم قابل توجه است که روسیه و چین در پروژه های قمری خود با یکدیگر همکاری می کنند.
کشوری که بتواند مقرون به صرفه ترین بسته اینترنت قمری را عرضه نماید، برنده این رقابت خواهد بود.«نامراتا گوسوامی»(Namrata Goswami)، کارشناس سیاست فضایی اظهار داشت: این مورد خیلی مهم است که کدام کشور می تواند قابلیت های اینترنتی مورد نیاز را که برای رسیدن به ماه در دهه آینده برنامه ریزی می شوند، عرضه نماید. کشوری که بتواند مقرون به صرفه ترین بسته اینترنت قمری را عرضه نماید، برنده این رقابت خواهد بود.
در هر حال، امکان دارد مدتی زمان ببرد تا اینترنت قمری، بخصوص در زندگی روزمره ما، محوری به نظر برسد. اینترنت قمری حداقل در ابتدا، بیشتر شبکه ارتباطات بین ربات ها و فضانوردان حرفه ای را تسهیل می کند و در درجه اول به مأموریت هایی کمک خواهد نمود که صدها هزار مایل دورتر از زمین انجام می شوند. از بسیاری جهات، این گسترش بزرگ وب در ابتدا نامرئی خواهد بود و به چند سازمان و شرکت دولتی محدود خواهد شد.

منبع: