نتایج امیدبخش نوعی آزمایش خون در تشخیص آلزایمر

به گزارش نیوزتل آزمایش خونی که در دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن در سنت لوئیس ایجاد شده، دقت بالایی در تشخیص نشانه های اولیه بیماری آلزایمر نشان داده است.
به گزارش نیوزتل به نقل از ایسنا و به نقل از مدیکال اکسپرس، دقت این آزمایش خون در مطالعه ای که حدودا ۵۰۰ نفر از سراسر سه قاره در آن شرکت داشتند، مشخص شد و شواهدی در خصوص آنکه این آزمایش باید بعنوان روشی برای غربالگری معمول مورد استفاده قرار بگیرد، عرضه شد.
“راندال جی. بیتمن”(Randall J. Bateman) نویسنده ارشد این مقاله می گوید: مطالعه ما نشان داده است که آزمایش خون معیاری قوی برای تشخیص پلاک های آمیلوئید در رابطه با بیماری آلزایمر است و این آزمایش حتی در بیمارانی که هنوز زوال عقل را تجربه نکرده اند کارآمد است.
او اضافه کرد: آزمایش خون کمک بزرگی به تحقیقات و تشخیص آلزایمر می کند و به صورت قابل توجهی زمان و هزینه شناسایی بیماران برای انجام آزمایش های بالینی را می کاهد و سبب توسعه گزینه های درمانی جدید می شود. با ظهور داروهای جدید، یک آزمایش خون می تواند مشخص نماید که چه کسی از این درمان ها سود خواهد برد که شامل کسانی که در مراحل اولیه بیماری هستند هم می شود.
این آزمایش خون که توسط بیتمن و همکارانش بوجود آمده است، به بررسی نسبت سطوح پروتئین های آمیلوئید بتا Aβ۴۲ و Aβ۴۰ در خون می پردازد و نشان داده است که آیا پلاک های آمیلوئید در مغز تجمع یافته اند یا خیر.
محققان مدت ها است که به دنبال آزمایش خون ارزانقیمت و آسان برای تشخیص آلزایمر بعنوان جایگزینی برای اسکن های گران قیمت مغز و پونکسیون نخاعی تهاجمی هستند.
پونکسیون نخاعی روشی است که در آن از مایع مغزی نخاعی نمونه برداری می شود.
ارزیابی بیماری با استفاده از اسکن مغزی برش نگاری با گسیل پوزیترون به اختصار پِت اسکن(PET) نیازمند اسکن رادیواکتیو مغز است که هزینه آن به صورت متوسط ۵۰۰۰ تا ۸۰۰۰ دلار است. آزمایش رایج دیگری که آمیلوئید بتا و پروتئین تاو را در مایع مغزی نخاعی بررسی می کند هم ۱۰۰۰ دلار قیمت دارد و برای انجام آن باید با استفاده از یک سوزن از نخاع نمونه برداری شود که امکان دارد بیماران علاقه ای به انجام آن نداشته باشند.
این مطالعه تخمین می زند که غربالگری اولیه با آزمایش خون که قیمت آن ۵۰۰ دلار است می تواند هزینه و زمان رساندن بیماران به آزمایش های بالینی که در آن از پت اسکن استفاده می شود را به نصف کم کند. غربالگری تنها با آزمایش خون در کمتر از شش ماه به انجام می رسد و هزینه ها را تا ۱۰ برابر یا بیشتر می کاهد.
یک آزمایش تجاری برپایه تحقیقات بیتمن در سال ۲۰۲۰ تحت برنامه “Clinical Laboratory Improvement Amendments” به اختصار CLIA مجوز دریافت کرد.
این برنامه توسط سازمان غذا و دارو آمریکا با مشارکت مرکز کنترل و جلوگیری از بیماری ها و مراکز خدمات مدیکر و مدیکید(CMS) هدایت می شود.
نسخه تجاری این آزمایش که “Precivity AD” نام دارد توسط استارتاپ دانشگاه واشنگتن با نام “C۲N Diagnostics” که توسط بیتمن و همکارانش تاسیس شده است، به بازار ارائه شد.
تاییدیه “CLIA” این آزمایش را برای پزشکان ایالات متحده قابل دسترس می کند و مقرر است اطلاعاتی فراهم آورد که به ارزیابی پزشکی و مراقبت از بیمارانی که هم اکنون علایم بیماری زوال شناختی را دارند، کمک نماید. این آزمایش هنوز زیر پوشش اغلب بیمه های درمانی نیست.
مطالعه کنونی نشان داده است که آزمایش خون بسیار دقیق است و حتی وقتی در آزمایشگاه های مختلف با دستورالعمل های متفاوت در سه قاره انجام می شود، دقت خویش را حفظ می نماید.
دانشمندان نمی دانستند که تفاوت های کوچک در نمونه گیری مانند ناشتا بودن یا نبودن بیمار یا نوع ماده ضدانعقاد خونی که در فرایند پردازش خون استفاده می شود می تواند تأثیر زیادی بر دقت آزمایش بگذارد یا خیر؛ چونکه نتایج برپایه تغییرات کوچک در سطوح پروتئین آمیلوئید بتا در خون به دست می آمدند. تفاوت هایی که سبب تداخل در اندازه گیری دقیق این آمیلوئیدهای بتا شود می تواند سبب ایجاد پاسخ منفی یا مثبت کاذب شود.
محققان برای تایید دقت این آزمایش، آنرا بر نمونه خون افراد مختلف در ایالات متحده، استرالیا و سوئد اعمال کردند و هر کدام دستورالعمل های متفاوتی برای پردازش خون و تصویربرداری مغز به کار گرفتند.
یافته های این مطالعه نشان داده است که آزمایش خون Aβ۴۲/Aβ۴۰ با استفاده از یک روش طیف سنجی جرمی رسوب گذاری ایمنی با دقت بالا(high-precision immunoprecipitation mass spectrometry) که در دانشگاه واشنگتن توسعه یافته بود نتایجی با دقت بسیار بالا در هر دو گروهی که دارای اختلال شناختی بودند و گروهی که اختلال شناختی نداشتند، در هر سه مطالعه بوجود می آورد.
زمانی که سطوح آمیلوئید با یک عامل خطر اصلی دیگر در آلزایمر که وجود گونه ژنتیکی “APOE۴” است، ترکیب شد، دقت آزمایش خون در مقایسه با اسکن مغز ۸۸ درصد و در مقایسه با نمونه برداری از نخاع ۹۳ درصد بود.
بیتمن می گوید: این نتایج نشان داده است که آزمایش خون می تواند برای شناسایی بیمارانی که مبتلا به اختلال نیستند اما امکان دارد در معرض خطر مبتلا شدن به زوال عقل باشند مفید باشد و به آنها فرصتی می دهد تا زودتر اقدام نمایند. علاوه بر آن نتیجه منفی این آزمایش می تواند به پزشکان در حذف آلزایمر بعنوان یک تشخیص بالقوه در بیمارانی که اختلال آنها ناشی از سایر مشکلات سلامتی و بیماری ها است، کمک نماید.
این مطالعه در مجله Neurology انتشار یافته است.

منبع: