جلوگیری از آثار زیانبار سیلاب در رودخانه با سازه های جدید

نیوزتل: محقق واحد علوم و تحقیقات ۴ سازه برای جلوگیری یا کاهش آثار زیانبار سیلاب در رودخانه طراحی کرد.

به گزارش نیوزتل به نقل از واحد علوم و تحقیقات، مهدی نژاد مهربانیان با اشاره به اینکه در این تحقیق به دنبال بررسی تولید شرایط مناسب برای حذف یا کاهش میزان خسارات ناشی از سیلاب احتمالی در رودخانه بودیم، اظهار داشت: نخستین سازه پیشنهادی، خاکریز یا در اصطلاع علمی آن «دایک خاکی» بود.
وی تصریح کرد: این سازه می تواند از وقوع سیلاب در بخش هایی از رودخانه که بر مبنای سطح مقطع رودخانه، امکان افزایش سطح آب و وقوع سیلاب وجود دارد، جلوگیری به عمل آورد.
این محقق تصریح کرد: در نقاطی از مسیر رودخانه که دارای شیب زیادی بود و شدت جریان آب باعث فرسایش و کنش در این نقاط می گردد هم برای تعدیل این شیب، سازه «بندهای با ارتفاع یک یا دومتری» پشنهاد شده است.
نژاد مهربانیان افزود: برای کاهش اثرات ناشی از سرعت آب بر دیواره های رودخانه در بخش هایی که پیچ های تندی وجود دارد هم بعد از بررسی های صورت گرفته در این تحقیق، بهترین سازه «دیواره ساحلی» پیشنهاد شده است.
وی عنوان کرد: این دیواره علاوه بر کاهش فرسایش در این نقاط می تواند از وقوع سیلاب هم جلوگیری کند.
این دانشجوی واحد علوم و تحقیقات اظهار داشت: سازه پیشنهادی دیگر در این تحقیق «کف بند» است، این سازه می تواند با تثبیت کف رودخانه از فرسایش و افزایش عمق و در نتیجه وقوع سیلاب در اثر افزایش میزان آب جلوگیری کند.
نژاد مهربانیان افزود: با عنایت به آثار و خسارت های سیلاب بر اراضی و مراتع کشاورزی و باغی، مستحدثات (بناها و ساختمان ها)، جنگل ها و…، هزینه ساخت این سازه ها به مراتب کمتر از میزان این خسارت ها است.
وی عنوان کرد: در این تحقیق بر مبنای برآوردهای صورت گرفته بالغ بر ۷/۲ درصد صرفه اقتصادی وجود دارد. به عبارت دیگر با راه اندازی این سازه ها با هزینه ای در حدود ۲ میلیارد تومان (بر اساس قیمت پایه سال ۱۳۹۵) می توان از خسارت ۵ میلیارد تومانی وقوع سیلاب در راه رودخانه قرناوه جلوگیری به عمل آورد. گرچه این میزان صرفه جویی بدون احتساب خسارات جانی و عوامل روحی و روانی بعد از وقوع سیلاب مورد بررسی قرار گرفته است.
دانشجوی واحد علوم و تحقیقات تصریح کرد: این تحقیق می تواند کمک مناسبی برای ارگان هایی نظیر سازمان جهادکشاورزی، ادارات منابع طبیعی، مسکن و شهرسازی و همینطور بنیاد مسکن انقلاب اسلامی سطح کشور با اهداف متفاوت باشد.
نژاد مهربانیان اضافه کرد: در شرایط کلی، جلوگیری از وقوع سیلاب علاوه بر راه اندازی سازه های پیشنهادی نظیر آنچه در این تحقیق پشنهاد شده، نیازمند اعمال و انجام آبخیزداری در حوضه های بالادست رودخانه است. آبخیزداری می تواند شرایطی را تولید کند که از وقوع سیلاب در بستر رودخانه جلوگیری به عمل آورد.
وی تصریح کرد: در استان مازندران که شرایط اقلیمی مشابه استان گلستان دارد هم شاید در صورت آبخیزداری و راه اندازی سازه هایی نظیر آنچه در این تحقیق پیشنهاد شده است، امکان جلوگیری از وقوع سیلاب هایی نظیر سیل اخیر امکان پذیر خواهد بود. البته این امر نیازمند تحقیق و بررسی شرایط سیل خیزی رودخانه های این استان است.
این تحقیق در قالب رساله با عنوان «برآورد اقتصادی سیل با دوره بازگشت های مختلف (مطالعه موردی: رودخانه قرناوه استان گلستان)» به راهنمایی دکتر حسین بابازاده و دکتر مهدی سرایی تبریزی انجام شده است.